By Kreatifbiri

Kuluçka merkezi ya da hızlandırma programı deyince akla ilk gelen yerlerden olan İTÜ Çekirdek hakkında Deniz Tunçalp ile detaylı bir röportaj gerçekleştirdik. Girişimcilerin neden İTÜ Çekirdek’i tercih etmesi gerektiğinden Türkiye’deki girişimcilerin neyi daha iyi yapması gerektiğine kadar birçok konuyu konuştuğumuz röportajımızla sizi baş başa bırakıyoruz.

Keyifli okumalar…

Öncelikle davetimizi kabul ettiğiniz için teşekkür ederiz. Kısaca sizi tanıyabilir miyiz? Deniz Tunçalp kimdir? İTÜ Çekirdek’e kadar olan hayat hikayeniz ne?

Endüstri Mühendisliği alanında ODTÜ’den lisans ve yüksek lisans derecelerine sahip olmakla beraber, İletişim Teknolojileri (ODTÜ), Hukuk (Bilgi Üniversitesi) alanlarında da yüksek lisans derecelerim var. Sabancı Üniversitesi İşletme Bölümü’nde ise doktoramı tamamladım. Geçtiğimiz yıl Carnegie Mellon ve Politecnico di Milano üniversitelerinde misafir araştırmacı ve öğretim üyesi olarak çalıştım. 

İTÜ’deki görevimden önce bilgi ve iletişim teknolojileri dikeyinde birçok firmada yönetici ve danışman olarak çalıştım. Birçok girişim firmasında kurucu ortak olarak yer aldım. 2003’te bilişim dikeyindeki girişimim için başarılı bir exit stratejisi kurguladım. İTÜ ARI Teknokent’te Genel Müdür ve İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) İşletme Mühendisliği Fakültesi’nde akademisyen olarak görev yapıyorum.

İTÜ Çekirdek’in diğer muadillerinden farkı ne? Diğer bir deyişle girişimciler neden İTÜ Çekirdek’i tercih etsin?

İTÜ Çekirdek, iş fikrini hayata geçirmek için çalışmaya başlamış, ancak henüz müşteri kazanarak büyüme aşamasına geçmemiş girişimcileri desteklemek üzere 2012 yılında Türkiye’nin dünyaya açılan girişimcilik ve inovasyon üssü ve İTÜ’nün teknoloji geliştirme bölgesi olan İTÜ ARI Teknokent tarafından kuruldu. O tarih itibariyle dünyada pek çok örneği görülen önkuluçka merkezi, kuluçka merkezi, girişimcilik yarışması, hızlandırma programı, melek yatırımcı havuzu, prototip laboratuvarı gibi pek çok destek mekanizması Türkiye’de bulunmuyordu veya bulunan örnekler ekosistemdeki diğer bileşenlerle yakın bir işbirliği içerisinde değildi. 

Bu nedenle bir girişimcinin işini kurmak ve büyütmek için gerekli olan tüm kaynakları bir arada bulması motivasyonu ile kuruldu. Kurulduğu günden bu yana pek çok kurum ve kuruluşun destekleriyle geniş bir paydaş ağı oluşturan İTÜ Çekirdek, özel sektörün ve yatırımcıların, hibeler, yatırımlar ve mentorluk aracılığı ile ekosisteme doğrudan katkı sağladıkları bir platform haline geldi. 

İTÜ Çekirdek kurulmadan önce dünyadaki ve Türkiye’deki belli başlı uygulamaların analizi ve iyileştirilebilir alanlarının tespiti ile küresel bir en iyi uygulama haline gelmek vizyonuyla yola çıkmıştı. İlk yıllarında hızlı bir gelişme gösteren İTÜ Çekirdek, bugün itibarıyla uluslararası üniversite kuluçka merkezleri performans sıralamasında dünyanın en iyi üçüncü, Avrupa’nın da en iyi ikinci üniversite kuluçka merkezi olarak gösterilmekte, başta Türkiye olmak üzere 12 ülkeden, Türkiye’de 54 ilden her yıl binlerce başvuru alan bir küresel girişimcilik merkezi haline gelmiş durumdadır.

İTÜ Çekirdek’te girişimcilere açık ofis, mini MBA/girişimcilik eğitimi, satış koçluğu, teknik altyapı desteği, laboratuvar kullanım imkânı, laboratuvar sarf malzemeleri desteğinin yanı sıra aralarında alanında uzman iş dünyası ve akademiden 300’ü aşkın gönüllü mentor desteği sağlıyoruz. Ayrıca, fikri mülkiyet haklarını koruyabilmeleri için, İTÜ’nün teknoloji transfer ofisi İTÜNOVA TTO ile birlikte Türkiye, Avrupa ve Amerika’da patent alabilmeleri için patentin niteliğine göre mali destek ve danışmanlık hizmetleri sağlıyoruz. Bunların yanı sıra, girişimcilerin büyümesine destek olmak için satışa yönelik ilişki sağlama desteği de sunuyoruz. Bu yıl ayrıca kurumsallar ile yaptığımız anlaşmalar doğrultusunda girişimcilere ‘ilk müşteri’ bağlantılarını sağlamayı da hedefliyoruz. 

Ayrıca, yatırım arayan girişimcileri, melek yatırımcı, melek yatırım ağları ve risk sermayesi şirketlerinden oluşan yatırımcı gruplarıyla tanıştırıyor, projenin niteliğine göre ilgi duyabilecek sermaye sahipleri ve sanayicilerle bir araya getiriyoruz. Düzenlediğimiz özel demo day organizasyonları ile yatırım bulmalarına destek veriyor, yatırım görüşmelerinde de yatırım şartlarını müzakere etmelerinde hukuk birimlerimiz ve kontrat deneyimi ile destek sağlıyoruz.

Son dönemde özellikle bankalar tarafından desteklenen programlar çoğalmaya başladı. Bunların da doğal olarak sağlam bir finansman kaynağı ve geniş bir ağı oluyor. Siz bu bakımdan dezavantajlı duruma düşmüyor musunuz?

İTÜ Çekirdek’in bugün özel sektör ve kamu kurumlarından 40’ı aşkın paydaşı bulunuyor. Elginkan Vakfı, Otomotiv İhracatçıları Birliği, İstanbul Sanayi Odası, EnerjiSA, Anadolu Efes, Agito, Allianz, Anadolu Sigorta, PETKİM, 3M ve Ölçsan paydaşlarımız arasında yer alan bazı kurumlar. Bunun dışında 300’den fazla gönüllü mentor ve 200’den fazla melek yatırımcı periyodik olarak teke tek ve grup görüşmeleriyle girişimcilerle bir araya gelerek onları destekliyorlar.

Oldukça fazla sayıda girişimle muhatap oluyorsunuz. Sizce girişimcilerimizin en büyük eksiği ne? Neyi daha iyi yapmalılar?

Günümüzde start up’lar finansmandan yatırım bulmaya, maliyet artışından insan kaynağına erişime kadar çok sayı zorlukla mücadele etme durumunda kalabiliyor. Bu zorluklardan çıkmanın öncelikli yolu ise müşteri ihtiyaçlarına odaklı ürünler geliştirmek ve işini müşteri ile birlikte büyütmek. Bu dönemde de müşterisine yakın duran, onun ihtiyaçlarını doğru tespit edip ürünlere dönüştüren girişimler başarılı olacak.

Sektörlerde daha önceden hâkim pozisyon yakalamış geleneksel üreticilerin zaten müşteri ihtiyaçlarını karşılamada bıraktıkları önemli boşluklar var. Sektörlerdeki büyük üreticiler zaten temel ihtiyaçların ötesinde belirli müşteri katmanlarına ait özelleşmiş ihtiyaçları karşılayamıyor. Dolayısıyla zorlu geçeceğini öngördüğünüz 2019, hâkim üreticilerin daha fazla sorun yaşadığı, piyasada pek çok ihtiyacın bu üreticilerde karşılanamaması sonucunda, girişimciler için pek çok yeni ihtiyacın, müşterinin ve fırsatın ortaya çıktığı bir sene olabilir. 

Son olarak İTÜ Çekirdek’e başvurmak isteyen girişimci ve girişimci adaylarına ne söylemek istersiniz? 

İTÜ Çekirdek’e başvuran girişimcilerden ticarileşebilir bir fikri veya ürünü olması bekliyoruz. İTÜ Çekirdek yıl boyu başvuru alıyor. Girişimciler hayallerini hayata geçirmek için yarını beklemesin. Çalışmaya başlayıp, İTÜ Çekirdek’e başvursunlar ki biz onları paydaşlarımızla birlikte destek olabilelim. Başvurmak isteyen girişimciler, şirketleşmiş olsalar da olmasalar da www.itucekirdek.com  internet sitesi üzerinden başvurularını gerçekleştirebilir.